Marketing thường được hình dung như một lĩnh vực đầy màu sắc, nơi những ý tưởng sáng tạo bùng nổ qua các chiến dịch TikTok viral, quảng cáo bắt mắt hay khẩu hiệu ấn tượng. Chính vì vậy, không ít sinh viên cho rằng: “Tôi không sáng tạo, chắc tôi không hợp làm marketing.” Và cũng chính vì định kiến đó, không ít sinh viên – đặc biệt là những người thiên về logic, thích làm việc với số liệu hoặc công nghệ – tự loại mình khỏi cuộc chơi. Tuy nhiên, quan niệm này chỉ là bề nổi của một bức tranh phức tạp hơn nhiều. Trong thời đại công nghệ số, marketing không chỉ đòi hỏi sự sáng tạo mà còn yêu cầu khả năng phân tích sắc bén.
Bài viết này sẽ giúp bạn gỡ bỏ định kiến “phải sáng tạo mới làm được marketing”, tìm hiểu các nhóm công việc đa dạng trong ngành – từ sáng tạo nội dung, tối ưu quảng cáo, đến phân tích dữ liệu và vận hành hệ thống, cũng như rút ra định hướng nghề nghiệp phù hợp nếu bạn là người thiên về kỹ thuật, số liệu hay logic.
Myth: “Marketing chỉ dành cho những người sáng tạo”

Nhiều người, đặc biệt là sinh viên hoặc những ai đang cân nhắc theo đuổi ngành, thường cho rằng marketing là sân chơi dành riêng cho những bộ óc sáng tạo. Họ hình dung công việc này xoay quanh việc nghĩ ra ý tưởng độc đáo, tạo ra nội dung viral hay dẫn dắt những chiến dịch ấn tượng. Thực tế, nhóm công việc sáng tạo chỉ là một phần trong nhiều nhóm công việc thuộc marketing – và không phải là phần duy nhất – tạo nên giá trị của một người làm marketing. Đằng sau mọi chiến dịch hiệu quả luôn có sự tham gia của những vai trò khác: từ phân tích dữ liệu, tối ưu hiệu suất cho tới vận hành công cụ và đo lường kết quả.
Reality Check: Marketing hiệu quả không chỉ là sáng tạo, mà là cả một hệ thống dữ liệu, chiến lược và hơn thế nữa
1, Bắt đầu từ nghiên cứu thị trường & dữ liệu: Mọi chiến dịch hiệu quả đều bắt đầu bằng việc hiểu khách hàng. Đây là công việc của người làm research và data, từ phân tích hành vi người dùng đến đối thủ cạnh tranh. Họ không chỉ thu thập số liệu, mà còn tìm ra những insight đủ sâu để làm nền tảng cho cả chiến dịch.
2, Lập chiến lược và thông điệp: Dựa vào dữ liệu, strategist định hình mục tiêu, khách hàng, thông điệp chính và cách tiếp cận phù hợp. Đây là giai đoạn cần tư duy logic, hiểu thị trường và định vị rõ ràng chứ không chỉ là cảm hứng sáng tạo. Bước này đảm bảo rằng chiến dịch không chỉ “hay” mà còn “trúng“
3, Sáng tạo nội dung & hình ảnh: Lúc này, content & design team phát triển ý tưởng sáng tạo dựa trên chiến lược đã có. Tính sáng tạo phát huy tối đa ở giai đoạn này – nhưng nó không thể rời khỏi bối cảnh dữ liệu. Một ý tưởng viral chưa chắc là một ý tưởng hiệu quả, nếu nó không đúng insight và mục tiêu.
4, Triển khai & tối ưu hóa: Tiếp theo, đội ads performance, ads tech, và SEO sẽ đảm bảo nội dung ấy được phân phối đúng đối tượng: chạy quảng cáo, tối ưu từ khoá, đo lường hiệu quả,… Những vị trí này sẽ có yêu cầu cao hơn về số liệu, kỹ thuật, mà không cần phải “sáng tạo” theo nghĩa truyền thống.
5, Đo lường & cải tiến: Cuối cùng, data team sẽ thu thập các chỉ số (impression, CTR, ROI, conversion rate,…) để đánh giá hiệu quả chiến dịch, rồi từ đó đưa ra đề xuất cải tiến cho các chiến dịch tiếp theo. Không có số liệu, bạn sẽ không thể chứng minh được giá trị hay độ hiệu quả của chiến dịch dù ý tưởng có sáng tạo đến đâu.
Như vậy, sáng tạo là một phần quan trọng nhưng không phải tất cả. Marketing là một ngành cần sự phối hợp giữa phân tích, công nghệ, chiến lược và cả sáng tạo. Dù bạn không phải là người sáng tạo nhất nhưng rõ ràng, marketing vẫn có các vị trí khác với những yêu cầu về khả năng xử lí data, sử dụng công nghệ, tư duy chiến lược,… để bạn thử sức.
Các vị trí trong Marketing
Marketing là một lĩnh vực đa dạng với nhiều vai trò, mỗi vai trò đều đòi hỏi sự kết hợp giữa sáng tạo và tư duy phân tích. Dưới đây là một số nhánh tiêu biểu:
Nhóm công việc | Công việc và vai trò | Phù hợp với ai? | ||||
Content & Social | Vai trò: Là “tiếng nói” của thương hiệu với khách hàng, truyền tải thông điệp, giá trị, cảm xúc, và call to action.
Viết bài cho fanpage, blog, kịch bản video; lên kế hoạch nội dung (content plan); đón đầu xu hướng; tương tác với follower; xây dựng tone of voice cho thương hiệu. Vị trí tiêu biểu: Content marketer, Content writer, Social media executive, … |
Phù hợp với người có khả năng viết lách, sáng tạo nội dung, thích truyền thông xã hội và theo dõi xu hướng.
--> Là nhóm công việc thiên về sáng tạo nội dung. |
||||
Paid Ads, SEO & Digital | Vai trò: Giúp chiến dịch tiếp cận đúng người, đúng thời điểm, đúng kênh; thúc đẩy hiệu quả chuyển đổi.
Chạy quảng cáo trên các nền tảng như Facebook,Google,…; viết content theo SEO; tối ưu từ khóa và traffic web; quản lý kênh digital (Zalo, Email,…); tracking hiệu quả chiến dịch. Vị trí tiêu biểu: Performance marketer, SEO executive, Digital marketing assistant,… |
Phù hợp với người thích làm việc với công nghệ, công cụ đo lường, logic, có tư duy phân tích.
--> Nhóm này đòi hỏi tư duy dữ liệu, không cần quá sáng tạo. |
||||
Design & Media | Vai trò: Biến thông điệp của chiến dịch thành hình ảnh sống động, thu hút và dễ ghi nhớ.
Thiết kế hình ảnh, video, banner, ấn phẩm truyền thông; dựng video ngắn; tạo dựng bộ nhận diện; chỉnh sửa nội dung trực quan cho các chiến dịch. Vị trí tiêu biểu: Designer, Video editor, Media production,… |
Phù hợp với người có gu thẩm mỹ, thích làm việc với hình ảnh/video, thích học và dùng công cụ thiết kế.
--> Nhóm này yêu cầu sáng tạo trực quan |
||||
Research & Data | Vai trò: Là “hệ thần kinh” của chiến dịch, giúp đưa ra quyết định dựa trên thực tế chứ không phải cảm tính.
Làm khảo sát người dùng, thị trường; phân tích dữ liệu người dùng; theo dõi chỉ số marketing; đưa ra insight hỗ trợ ra quyết định chiến lược. Vị trí tiêu biểu: Market researcher, Data analyst,… |
Phù hợp với người thích logic, phân tích, phản biện, thành thạo Excel, số liệu, có thể học các công cụ như Google Data Studio, Tableau, PowerBI,…
--> Đây là nhóm công việc logic, định hướng số liệu, không yêu cầu sáng tạo nội dung. |
||||
Event & Community | Vai trò: Là điểm chạm giữa thương hiệu và khách hàng – xây dựng trải nghiệm thực tế và gắn kết cộng đồng.
Tổ chức sự kiện offline/online; làm việc với nhà cung cấp; điều phối chương trình; kết nối KOL, cộng đồng người dùng, quản lý nhóm cộng tác viên. Vị trí tiêu biểu: Event executive, Community builder, Partnership coordinator,… |
Phù hợp với người năng động, giao tiếp tốt, teamwork và hoạt động thực tế.
--> Nhóm này cần kỹ năng tổ chức, kết nối, không quá đòi hỏi khả năng sáng tạo. |
Insight: Sáng tạo là một phần – nhưng điều đưa Marketing đến thành công bền vững chính là logic và chiến lược.
Lầm tưởng rằng marketing chỉ dành cho những người có óc sáng tạo đã khiến nhiều người, đặc biệt là những ai giỏi về logic, số liệu, hoặc công nghệ, cảm thấy mình không phù hợp với ngành này. Thực tế, marketing hiện đại là sự kết hợp giữa sức sáng tạo và data, và có những vị trí marketing không đòi hỏi sức sáng tạo mà yêu cầu những kĩ năng khác về số liệu, công nghệ. Dữ liệu chính là “kim chỉ nam” giúp bạn hiểu khách hàng, tối ưu chiến dịch, và biến ý tưởng thành kết quả thực tiễn. Dù bạn thiên về sáng tạo hay phân tích, dưới đây là những kỹ năng cốt lõi để trở thành một marketer xuất sắc:
– Hiểu số liệu: Làm quen với các chỉ số như ROI, CTR (tỷ lệ nhấp chuột), hoặc CAC (chi phí thu hút khách hàng) để đánh giá hiệu quả chiến dịch. Ví dụ, nếu CTR của một quảng cáo Facebook thấp, bạn có thể điều chỉnh nội dung hoặc hình ảnh để thu hút thêm tương tác.
– Thành thạo công cụ: Các nền tảng như Google Analytics, Meta Ads Manager, hoặc Looker Studio là công cụ không thể thiếu. Bạn không cần là chuyên gia ngay từ đầu – chỉ cần học cách đọc dashboard hoặc theo dõi KPI cơ bản đã đủ để tạo lợi thế.
– Tư duy logic: Biến dữ liệu thành insight hữu ích bằng cách “kết nối các dấu chấm”. Chẳng hạn, nếu Google Analytics cho thấy người dùng thoát trang nhanh, bạn có thể đề xuất cải thiện thiết kế hoặc nội dung để giữ họ lại lâu hơn
Nếu bạn nghĩ mình không sáng tạo, Marketing có chỗ cho cả những người yêu số liệu, thích logic, hoặc đam mê công nghệ. Kết hợp tư duy phân tích với một chút sáng tạo, sản phẩm bạn tạo ra không chỉ ấn tượng mà còn mang lại giá trị thực sự.
Marketing không chỉ là nơi để những ý tưởng sáng tạo tỏa sáng; nó còn là một cuộc chơi của logic và dữ liệu. Những chiến dịch thành công nhất đều bắt nguồn từ insight, và insight đến từ việc hiểu rõ số liệu. Nếu bạn muốn trở thành một marketer thực thụ, hãy làm quen với các công cụ như Google Analytics, Meta Ads Manager và Looker Studio, đồng thời rèn luyện thói quen đọc, hiểu và diễn giải dữ liệu. Bạn không cần phải thành thạo mọi thứ ngay lập tức – hãy bắt đầu từ những bước nhỏ, như theo dõi KPI hay phân tích dashboard. Khi kết hợp được sự sáng tạo với tư duy phân tích, bạn sẽ không chỉ tạo ra những chiến dịch ấn tượng mà còn mang lại giá trị thực sự cho doanh nghiệp.